10/3/2023
Η Κρήτη διαθέτει κατά γενική ομολογία μεγάλο αριθμό προορισμών πολιτιστικόυ ενδιαφέροντος, βάσει των οποίων σχεδιάστηκε στο πλαίσιο της Πράξης Edutourism μία διαδρομή που διασχίζει το ανατολικό μέρος του νησιού. Το EduTourism υλοποιείται στο πλαίσιο του Προγράμματος Συνεργασίας INTERREG V-A «Ελλάδα – Κύπρος 2014-2020, . Συνολικά σχεδιάστηκαν οκτώ (8) διαδρομές στην Κρήτη, έξι (6) διαδρομές στην Κύπρο και τρεις (3) διασυνοριακές διαδρομές.
Η διαδρομή ξεκινά από το χωριό Αβδού στην ενδοχώρα του Δήμου Χερσονήσου, σε ημιορεινή τοποθεσία. Είναι ένα ιστορικό χωριό με ρίζες στο Μινωικό πολιτισμό και υπάρχουν πολλά αρχαιολογικά ευρήματα της εποχής αυτής. Ο υπομινωϊκός οικισμός Σπηλιαρίδια, τα δύο ιερά σπήλαια Αγίας Φωτεινής και Φανερωμένης καθώς και θεμέλια πρωτοχριστιανικών ναών και κτισμάτων σε διάφορα μέρη, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι από την αρχαιότητα υπήρχε συνεχής οικονομική και πολιτιστική άνθηση της περιοχής. Ένα παράδειγμα παντρέματος της τέχνης με την παράδοση.
Συνεχίζει διασχίζοντας την αρχαία Λατώ που βρίσκεται περίπου 3χλμ βόρεια της Κριτσάς και έχει εκπληκτική θέα στον κόλπο του Μιραμπέλου. Η Λατώ αποτελεί επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο και θεωρείται η καλύτερα διατηρημένη πόλη της κλασικής – ελληνιστικής περιόδου στην Κρήτη και μια από τις πληρέστερα σωζόμενες στην Ελλάδα. H πόλη πήρε το όνομά της από τη Λητώ , την μητέρα του Απόλλωνος και της Αρτέμιδος, αν και κυριότερη θεά της πόλης ήταν η Ειλείθυια, η οποία εικονιζόταν και στα νομίσματα. Η εκπαιδευτική αξία του χώρου βασίζεται στην πολύ καλή του κατάσταση, καθώς η Λατώ είναι μια από τις καλύτερα ανεσκαμμένες ελληνικές πόλεις του νησιού. Ο χώρος παρουσιάζει αρχαιολογικό, πολεοδομικό και ιστορικό ενδιαφέρον. Η τοποθεσία είναι προσβάσιμη οδικώς.
Επόμενη στάση στην Κριτσά είναι μικρή κωμόπολη της Ανατολικής Κρήτης, κτισμένη σε υψόμετρο 350μ κάτω από το λόφο Κάστελλο, πολύ κοντά στον Άγιο Νικόλαο. Αυτό που κάνει την Κριτσά ξεχωριστή είναι η διατήρηση της παραδοσιακής ζωής που προσελκύει δεκάδες επισκέπτες. Τα γραφικά στενά σοκάκια, οι μοσχομυριστές αυλές, τα καταστήματα Κρητικών υφαντών, τα παραδοσιακά καφενεδάκια, οι λαογραφικές συλλογές και οι σπουδαίοι ναοί μπορούν άνετα να προσδώσουν στον οικισμό το χαρακτηρισμό ενός ανοικτού λαογραφικού και ιστορικού μουσείου.
Συνεχίζοντας προς το ανατολικό άκρο του νησιού συναντάται το χωρίο Λιθίνες στο Δήμο Σητείας. Το κύριο τμήμα της εκπαιδευτικής αξίας των Λιθίνων εντοπίζεται στον αρχιτεκτονικό και ιστορικό τομέα. Δύο ενδεικτικά από τα σημαντικότερα κτήρια του χωριού είναι το Παλαιό Δημοτικό Σχολείο Λιθίνων Σητείας και ο Ναός της Παναγίας των Λίθινών. Πολύτιμη έχει αποδειχθεί η συνεισφορά και του τοπικού πολιτιστικού συλλόγου, τα μέλη του οποίου οργανώνουν τακτικά εκδηλώσεις συγκεντρώνοντας σημαντικό αριθμό επισκεπτών. Η προσβασιμότητα είναι εύκολη για το χωριό των Λιθινών μέσω αυτοκινήτου με πολύ προσεγμένο ασφαλτοστρωμένο δρόμο να οδηγεί στην καρδιά του χωριού. Όλοι οι χώροι ενδιαφέροντος είναι εύκολα προσβάσιμοι και είναι δυνατόν για τον επισκέπτη να δει τα πάντα χάρη στο μικρό μέγεθος του χωριού
Η διαδρομή ολοκληρώνεται στη Μονή Τοπλού ου είναι ένα από τα πιο σημαντικά και όμορφα μοναστήρια στην Κρήτη. Το μοναστήρι στέκει επιβλητικό με το 33 μέτρων καμπαναριό του και σώζεται από τα πολλά μικρά και μεγάλα που βρίσκονταν κάποτε στην περιοχή της Σητείας και καταστράφηκαν από πολέμους και πειρατικές επιδρομές. Εντυπωσιάζει από μακριά καθώς μοιάζει με ένα μικρό φρούριο που περιτριγυρίζεται από έναν ψηλό τοίχο ύψους 10 μέτρων περίπου. Μετά από πολλές προσπάθειες αναστήλωσης και ανακαίνισης της Μονής, σήμερα η Μονή Τοπλού έχει αναδειχθεί σε ένα από τα κρητικά μοναστήρια με εξαιρετικό ενδιαφέρον, που αξίζει να κάνετε το μακρύ ταξίδι για να το επισκεφτείτε.
Ο συνολικός χρόνος της διαδρομής ανέρχεται στις 3 ώρες και 11 λεπτά και προσφέρεται για ταξιδιώτες που προτιμούν να γνωρίζουν νέους τόπους μέσα από τη φυσική και πολιτιστική τους ομορφιά.
Η Πράξη EduTourism υλοποιείται στο πλαίσιο του Προγράμματος Συνεργασίας INTERREG V-A «Ελλάδα – Κύπρος 2014-2020» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Τ.Π.Α.) και από Εθνικούς Πόρους της Ελλάδας και της Κύπρου.