Μια γευστική διαδρομή στην Κρήτη #EduTourism
Η έρευνα πεδίου που διεξήχθη στο πλαίσιο της Πράξης «Ανάδειξη του εκπαιδευτικού τουρισμού για την προώθηση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς» στόχευε στην διερεύνηση απόψεων νέων και επαγγελματιών τουρισμού σε θέματα εκπαιδευτικού τουρισμού. Ένα από τα χαρακτηριστικά που προέκυψε πως διαθέτει η Κρήτη για την αξιοποίηση σε πακέτα εκπαιδευτικού τουρισμού αποτελεί η γαστρονομία/οινογαστρονομία.
Η διαδρομή που δημιούργησε η ομάδα του EduTourism με την εν λόγω θεματική περιλαμβάνει ένα ταξίδι σε τρείς νομούς.
Ο ταξιδιώτης ξεκινά από το Αμάρι Ρεθύμνης που αποτελεί ένα προορισμό με μεγάλη παράδοση στην κρητική φιλοξενία. Εκεί αναπτύχθηκαν οι πανάρχαιες διατροφικές συνήθειες των κατοίκων του Αμαρίου με ό,τι απλόχερα προσφέρει η Αμαριώτικη γη: λάδι, στάρι, κρασί, μέλι, χόρτα και αρωματικά φυτά γίνονται η βάση για την τοπική κουζίνα, αντιπροσωπευτικό τμήμα της κρητικής διατροφής. Το φημισμένο ελαιόλαδο καθώς και οι βρώσιμες ελιές που παράγονται θεωρούνται από τα υγιεινότερα του κόσμου εξαιτίας των ιδιαίτερων κλιματολογικών συνθηκών που επικρατούν στην περιοχή. Εκτός από το λάδι σημαντικό ρόλο στην τοπική κουζίνα έχουν τα τοπικά παραδοσιακά κρασιά, από τους μικρούς αμπελώνες που απλώνονται στις πλαγιές των λόφων του Αμαρίου. Σε πολλούς οικισμούς, κατά την περίοδο που ακολουθεί τον τρύγο, δηλαδή τον Οκτώβριο και Νοέμβριο, λειτουργούν τα παραδοσιακά ρακοκάζανα όπου μπορείτε να παρακολουθήσετε τη διαδικασία απόσταξης της ρακής, του κρητικού παραδοσιακού ποτού. Και φυσικά παραδοσιακά εδέσματα όπως: Απά́κι, Επτά́ζυμα, Καλιτσού́νια, Κεφαλοτύ́ρι, Ντά́κος, Μυζήθρα, Ξινομυζή́θρα, Ξεροτή́γανα, Οφτό, Σαρικό́π ιτες, Τσακιστέ́ς, Τσιλαδιά, Τυροζούλι
Συνεχίζοντας στο χωριό Αβδού που βρίσκεται στην ενδοχώρα του Δήμου Χερσονήσου, σε ημιορεινή τοποθεσία. Οι επισκέπτες αλλά και οι ντόπιοι μπορούν να συμμετάσχουν στην παρασκευή τοπικών εδεσμάτων με τη βοήθεια των νοικοκυρών αλλά και να τα δοκιμάσουν τη βραδιά που είναι αφιερωμένη στα παραδοσιακά φαγητά. Στις περισσότερες γιορτές όπως Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά, κούλουμα όπου ο σύλλογος μαγειρεύει παραδοσιακά σαρακοστιανά φαγητά με εθελοντές Αβγιώτες μάγειρες, στην εορτή του Άη Γιάννη του Τρυποτηγανά στις 30 Νοεμβρίου επίσης τηγανίζει ο σύλλογος και προσφέρει τους παραδοσιακούς τηγανίτους. Το ζύμωμα ψωμιού, η παραγωγή τυριού αλλά και η ανταλλαγή τοπικών κηπευτικών προϊόντων από μη επαγγελματίες αγρότες προσομοιάζοντας την τέχνη του επαγγελματία πωλητή αγροτικών προϊόντων όπως γινόταν παλιά ή στις λαϊκές αγορές δημιουργούν μια ζεστή, φιλόξενη και δημιουργική ατμόσφαιρα για τον επισκέπτη.
Περνώντας από το χωρίο Θραψανό που απέχει μόλις 30χλμ από το Ηράκλειο και αξίζει να το επισκεφτεί κανείς για να απολαύσει ένα οινογαστρονομικό ταξίδι. Στο χωριό υπάρχει οινοποιείο που αξιοποιεί μια πανάρχαια παράδοση μεταφέροντας ένα μέρος της ζύμωσης του κρασιού και της ωρίμανσης μέσα σε πιθάρια.
Έπειτα διασχίζοντας την Κριτσά που είναι ένα από τα μεγαλύτερα χωριά του Νομού Λασιθίου και διατηρεί διατηρεί τα παλιά κρητικά έθιμα και τις παραδόσεις. Η Κριτσά είναι γνωστή ανά τον κόσμο για τo εξαιρετικό της λάδι. Η μοναδική Κορωνέικη ποικιλία που καλλιεργείται στην περιοχή οδηγεί στην παράγωγή ελαιόλαδο μας έχει διακριθεί και έχει βραβευθεί σε πολλούς διαγωνισμούς. Ο συνεταιρισμός ελαιοπαραγωγών Κριτσάς είναι ανοιχτός να φιλοξενήσει τον επισκέπτη και να τον μυήσει στον υπέροχο γευστικό κόσμο του ελαιόλαδου.
Ο ταξιδιώτης καταλήγει στο ιστορικό μοναστήρι της Μονής Τοπλού που βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της Κρήτης, 10 χλμ ανατολικά της Σητείας. Η οικονομία της μονής ανθεί αφού παράγει βιολογικά προϊόντα όπως κρασί, τσικουδιά και λάδι ενώ έχει κατασκευάσει και ελαιοτριβείο, τυποποιητήριο ελαιολάδου, οινοποιείο καθώς και τυποποιητήριο κρασιού και τσικουδιάς. Το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο της επαρχίας Σητείας προέρχεται από την ποικιλία Κορωνέικη και έχει πάρει διεθνή βραβεία από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Επιπλέον παράγει πολλές ποικιλίες κρασιού όπως είναι το λευκό Θραψαθήρι και Βηλάνα καθώς και το κόκκινο Merlot-Syrah που έχουν ήδη γίνει σημείο αναφοράς όπως και το γλυκό κόκκινο κρασί από λιαστά σταφύλια της ποικιλίας Λιάτικο. Τα προϊόντα που εξάγει η μονή φέρουν την ονομασία της.
Η προτεινόμενη διαδρομή γαστρονομίας στην Κρήτη έχει διάρκεια στο σύνολο 5 ώρες και 30 λεπτά ξεκινώντας από το νομό Ρεθύμνου καταλήγει στη Σητεία. Οι επισκέπτες θα ζήσουν μια εναλλακτική τουριστική εμπειρία διασχίζοντας την Κρήτη, κάνοντας στάσεις σε χωριά με δοκιμάζοντας αλλά και φτιάχνοντας παραδοσιακά προϊόντα και γεύματα.
Η Πράξη EduTourism υλοποιείται στο πλαίσιο του Προγράμματος Συνεργασίας INTERREG V-A «Ελλάδα – Κύπρος 2014-2020» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Τ.Π.Α.) και από Εθνικούς Πόρους της Ελλάδας και της Κύπρου.