17/02/2023
Ποιος δεν ευχαριστιέται να παρακολουθεί γιορτές και φεστιβάλ, πόσο μάλλον σε διαφορετικούς τόπους, βιώνοντας μια αυθεντική εμπειρία γνωριμίας με νέους λαούς. Η Κύπρος αποτελεί ένα προορισμό με μακραίωνη πολιτιστική παράδοση και δίνει τη ευκαιρία μέσα από εκδηλώσεις για την αναβίωση εθίμων που κρατούν από το παρελθόν. Ο τουρισμός πολιτιστικής κληρονομιάς στην Κύπρο μπορεί να περιλαμβάνει τους παρακάτω προορισμούς.
Ο Κατακλυσμός είναι η μεγαλύτερη και παλαιότερη ετήσια γιορτή της πόλης της Λάρνακας εδώ και πέραν των 100 χρόνων και περιλαμβάνεται στον Εθνικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Το σημαντικό γεγονός πραγματοποιείται για τον εορτασμό της Πεντηκοστής και έχει επίσης ρίζες σε διάφορες θρησκευτικές και παγανιστικές παραδόσεις και θρύλους που βασίζονται στο νερό. Η Λάρνακα διοργανώνει τη μεγαλύτερη γιορτή στο νησί, 50 μέρες μετά το Πάσχα. Κατά τη διάρκεια του εξαήμερου διοργανώνεται κατά μήκος της λεωφόρου Αθηνών (Φοινικούδες) υπαίθρια πανήγυρη. Αυτή περιλαμβάνει την πώληση παραδοσιακών χειροτεχνημάτων, εδεσμάτων και παιχνιδιών. Κατά τη διάρκεια της πανήγυρης διοργανώνονται αγώνες κολύμβησης, ιστιοπλοΐας, παραδοσιακής ποίησης, παραδοσιακών χορών, τραγουδιού κ.ά.
Αναπόσπαστο μέρος του φεστιβάλ είναι οι διαγωνισμοί αυτοσχέδιων ποιητικών μονομαχιών γνωστών ως «Τσιαττιστά», όπου δύο «αντίπαλοι» προσπαθούν να «πειράξουν» ο ένας τον άλλον με τα λόγια τους. Οι πνευματώδεις και διασκεδαστικοί στίχοι των δίστιχων με ομοιοκαταληξία εκτελούνται συχνά με τη συνοδεία παραδοσιακού βιολιού ή λαούτου και σε βαριά κυπριακή αργκό. Αυτός που τσιαττίζει, (συν)ταιριάζει στίχους με ενιαίο νόημα και περιεχόμενο σε έμμετρο δεκαπεντασύλλαβο.
Τα παγκοσμίου φήμης, χειροποίητα «Λευκαρίτικα» κεντήματα έχουν ανεκτίμητη πολιτιστική σημασία τόσο για τα Λεύκαρα όσο και για την Κύπρο και περιλαμβάνονται στον παγκόσμιο Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Η παράδοση της κεντητικής στα Λεύκαρα χρονολογείται στο 14ο αιώνα. Εντοπίζονται επιδράσεις από ντόπιες τεχνικές, κεντήματα Βενετσιάνων ευγενών (υπό την κυριαρχία των οποίων βρισκόταν το νησί μέχρι το 16ο αιώνα), αρχαιοελληνικά και βυζαντινά γεωμετρικά μοτίβα. Το κέντημα αποτέλεσε για αιώνες την κυριότερη ενασχόληση των γυναικών στο χωριό, οι οποίες δημιουργούν ακόμη τραπεζομάντηλα, πετσέτες και άλλα κεντήματα υψηλής αξίας καθισμένες στα στενά δρομάκια του χωριού ή σε εσωτερικές αυλές αλλά και στο Κέντρο Χειροτεχνίας Λευκάρων.
Κύρια υλικά για την κατασκευή του Λευκαρίτικου κεντήματος είναι το ιρλανδέζικο λινό και η γαλλική κλωστή. Οι δύο πλευρές πρέπει να έχουν την ίδια μορφή ώστε να μην ξεχωρίζουν η καλή από την ανάποδη ενώ τα σχέδια πρέπει να είναι γεωμετρικά και να αποτελούνται από κοπτά και ανεβατά.
Το εργαστήριο καλαθοπλεκτικής του Πέτρου Νικολάου στο χωριό Χοιροκοιτία καλωσορίζει τους επισκέπτες για να μάθουν για τα διάφορα είδη παραδοσιακών καλαθιών που δημιουργεί καθώς και να παρακολουθήσουν επιδείξεις παρασκευής χαλλουμιού μέσα σε μικρό καλάθι γνωστό ως «ταλάρι», που αποτελεί μια παραδοσιακή μέθοδο τυροκομίας των παλαιών χρόνων. Το εργαστήριο του Πέτρου βρίσκεται μέσα σε μια πετρόκτιστη οικία του 1903 και διαθέτει και ένα μικρό μουσείο που παρουσιάζει εκθέματα από τη συλλογή των δημιουργιών του. Ο συγκεκριμένος τεχνίτης κατασκευάζει 13 διαφορετικά χειροποίητα είδη παραδοσιακού καλαθιού. Στο παρελθόν τα καλάθια αποτελούσαν αναπόσπαστο μέρος της καθημερινής ζωής και χρησιμοποιούνταν εκτενώς για πρακτικές ανάγκες όπως παρασκευή χαλουμιού και συλλογή και μεταφορά γεωργικών προϊόντων.
Επομένως οι επισκέπτες που επιθυμούν να δουν και να ζήσουν μοναδικές ταξιδιωτικές εμπειρίες και να αποκτήσουν γνώσεις αναφορικά με τις κυπριακές παραδόσεις, μπορούν να εντάξουν στο ταξίδι του στην Κύπρο τους παραπάνω προορισμούς.
Η Πράξη EduTourism υλοποιείται στο πλαίσιο του Προγράμματος Συνεργασίας INTERREG V-A «Ελλάδα – Κύπρος 2014-2020» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Τ.Π.Α.) και από Εθνικούς Πόρους της Ελλάδας και της Κύπρου.